Wetenschappers van de University of Lincoln hebben mogelijk een nieuwe manier gevonden om stereotype gedrag zoals weven bij paarden te verminderen. De resultaten van hun onderzoek lieten zien dat paarden die dit gedrag ontwikkeld hadden veel minder vaak weven als ze een spiegel in hun stal hebben.
Stereotype gedrag is gedrag dat zich steeds herhaalt en geen duidelijk doel lijkt te hebben. Vaak komt dit voor bij dieren die geen controle hebben over hun omgeving, zoals dieren zonder mentale of sociale stimulatie in de dierentuin of in dit geval, paarden op stal. Paarden zijn van nature dieren die veel rondlopen en grazen in sociaal groepsverband. Al langer werd aangenomen dat stereotype gedrag zoals weven wordt veroorzaakt doordat het paard het nodige sociale contact op stal niet genoeg kan vinden, en dat is frustrerend. Het gevolg is dat het paard zijn frustratie uit door bijvoorbeeld lucht te happen (luchtzuigen), constant met zijn hoofd te knikken, rondjes in zijn stal te lopen of door te weven. Een wevend paard maakt een zwaaiende beweging met zijn hoofd, nek, voorhand en soms ook met zijn achterhand. Dit constant heen en weer bewegen kan tot gewichtsverlies, vermoeidheid, een verkeerde spieropbouw en zelfs slijtage leiden.
Omdat een gebrek aan sociaal gedrag een rol lijkt te spelen bij het ontwikkelen van weven, wilden de onderzoekers kijken of het gedrag verminderde als de paarden een spiegel tot hun beschikking hadden. De spiegel zou sociaal contact kunnen imiteren. Daarom werden zes wevende paarden voor een periode van 12 weken in de gaten gehouden door de onderzoekers. Drie van deze paarden kregen vijf weken een spiegel van 1 x 1,5 m in hun stal, en drie paarden kregen niks. Na deze vijf weken werd de spiegel weer weg gehaald om te zien of de paarden weer terug vielen in hun oude gewoonten. De spiegel bleek inderdaad te helpen, de onderzoekers zagen de paarden zonder spiegel regelmatig weven, terwijl dit nog maar zelden gebeurde bij de paarden met spiegel.
Ondanks de goede resultaten benadrukken de onderzoekers dat veel weidegang en sociale interactie de beste manier is om stereotype gedrag te voorkomen en te behandelen. Er zijn echter situaties waarbij de eigenaar het paard misschien liever op stal zet, zoals bij slecht weer, blessures of ziekte. Dan kan een spiegel in de stal uitkomst bieden, zeker omdat het effectiever lijkt te zijn dan de huidige maatregelen tegen stalondeugden. Veel van deze maatregelen, zoals weefrekken of luchtzuigbanden, zijn ontwikkeld om het gedrag te bestrijden, niet de onderliggende oorzaak. Het paard blijft dus gefrustreerd maar kan zijn gedrag niet uiten. Een spiegel beperkt het paard niet in zijn bewegingen en het lijkt er dus op dat de paarden zich er een stuk beter door voelen.
Waarom de spiegel zo goed werkt is nog niet helemaal duidelijk voor de onderzoekers. Verschillende paarden hadden al uitzicht op andere paarden vanuit hun stal, waarschijnlijk is de nabijheid en activiteit van andere paarden dus belangrijker voor een paard. Het is ook mogelijk dat de spiegel de paarden afleidde en daardoor het stereotype gedrag verminderde.
Wat het onderzoek wel duidelijk uitsluit is de mythe dat weven ‘besmettelijk’ is, en dus makkelijk door andere paarden overgenomen wordt. Als dit het geval zou zijn, zou een spiegel het gedrag juist verergeren!
Heb je dus ook een wever en moet hij toch af en toe op stal? Misschien voelt jouw paard zich ook een stuk beter met een spiegel. Let er wel op dat je paard hem niet kapot kan maken of zich er aan kan bezeren.
Bron van het artikel: Science Direct
Journal Referenties: Lynn M. McAfee, Daniel S. Mills* , Jonathan J. Cooper; The use of mirrors for the control of stereotypic weaving behaviour in the stabled horse; Animal Behaviour, Cognition & Welfare Group, University of Lincoln, Dept. of Biological Sciences, Riseholme, Lincoln, LN 2 2LG, UK
